Cà phê Espresso là gì? Hướng dẫn cách pha cà phê Espresso chuẩn vị

Cà phê Espresso là một loại cà phê nổi tiếng bởi hương vị đậm đà và cách pha chế kỹ lưỡng. Từ việc chọn những hạt cà phê chất lượng cao cho đến khi pha xong và phục vụ, mọi bước đều cần sự tỉ mỉ và chính xác. Đây là loại cà phê thường được dùng làm nền cho nhiều món cà phê khác như cappuccino, latte hay macchiato. Vậy cụ thể cà phê Espresso là gì và cách pha như thế nào để đúng chuẩn? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây của Hello 5 Coffee.

Cà phê Espresso là gì?

Espresso là một loại cà phê có nguồn gốc từ nước Ý, xuất hiện từ khoảng những năm 1930. Sau đó, nó lan sang Tây Ban Nha, trở nên phổ biến tại Anh vào những năm 1950, rồi dần được ưa chuộng ở nhiều quốc gia châu Âu. Ngày nay, Espresso đã có mặt khắp nơi trên thế giới. Trong tiếng Ý, “Espresso” có nghĩa là “ngay lập tức” hoặc “nhanh chóng”, đúng như cách pha và thưởng thức loại cà phê này – nhanh, gọn và đầy tinh tế. Ở Ý, người ta thường uống một tách Espresso chỉ trong vài hơi, ngay tại quầy. Theo thống kê, khoảng 80% lượng Espresso trên toàn thế giới được tiêu thụ ở chính nước Ý.

Espresso là một dạng cà phê đậm đặc, thơm mạnh, thường được rót thành từng “shot” nhỏ (khoảng 30–35ml mỗi shot). Đây cũng chính là nền tảng cho nhiều loại đồ uống nổi tiếng như Cappuccino, Latte, Americano hay Macchiato. Vì được dùng với lượng nhỏ, nên Espresso thường được phục vụ trong cốc nhỏ chuyên dụng gọi là Demitasse.

Espresso được pha bằng máy pha chuyên dụng, dùng nước nóng và áp suất cao (khoảng 9–10 bars) để chiết xuất cà phê. Để tạo ra một tách Espresso đúng chuẩn, cần dùng cà phê nguyên chất, rang mộc, không tẩm hương liệu, xay mịn và dùng nước tinh khiết. Mỗi shot Espresso sử dụng từ 7 đến 10g bột cà phê, và cho ra khoảng 30–35ml cà phê chiết xuất.

Một tách Espresso chuẩn phải có hai lớp rõ rệt:

• Crema: lớp bọt mịn màu nâu vàng nổi trên mặt cà phê, được tạo thành từ khí CO₂ và tinh dầu tự nhiên trong hạt cà phê. Lớp này có vị hơi đắng và là dấu hiệu của một tách Espresso chất lượng.
• Liquid: phần cà phê lỏng bên dưới lớp crema. Đây là nơi tập trung toàn bộ hương vị nồng đậm, đậm đà và tinh tế đặc trưng của Espresso.

Espresso không chỉ là một loại cà phê, mà còn là một nét văn hóa cà phê đặc trưng của người Ý, gói gọn trong một tách nhỏ nhưng lại đậm đà đến từng giọt.

Hàm lượng Caffein trong một ly Espresso

Espresso được biết đến là loại cà phê có hàm lượng caffeine khá cao so với thể tích nhỏ của nó. Trung bình, một shot Espresso (khoảng 30ml) chứa khoảng 29 đến 100mg caffeine, tùy vào loại hạt, mức độ rang và cách pha. Nếu bạn dùng 2 shot Espresso – lượng phổ biến trong các món như Latte hay Americano – thì hàm lượng caffeine có thể lên đến 58 – 185mg. Tuy lượng không cố định, nhưng rõ ràng Espresso là một lựa chọn mang lại sự tỉnh táo rất nhanh chóng chỉ trong vài ngụm nhỏ.

Sự khác biệt của Espresso so với các loại cà phê thông thường

Điểm khác biệt lớn nhất giữa Espresso và các loại cà phê thông thường nằm ở cách pha chế và kết cấu của cà phê thành phẩm. Espresso được pha bằng cách nén chặt cà phê xay mịn, sau đó dùng nước nóng dưới áp suất cao (khoảng 9 bars) để chiết xuất ra một loại cà phê đậm đặc, sánh như siro, có một lớp bọt mịn màu nâu vàng ở trên (lớp crema). Lớp crema này chính là “dấu ấn” đặc trưng của một tách Espresso đúng chuẩn.

Trong khi đó, các loại cà phê thông thường như cà phê phin hay pour over thường sử dụng quy trình lọc chậm hơn, cho nước nóng thấm từ từ qua bột cà phê để chiết xuất hương vị. Cà phê pha kiểu này thường nhẹ hơn, loãng hơn và có hương vị khác biệt tùy theo thời gian chiết xuất.

Ngoài ra, độ mịn của cà phê xay cũng là điểm khác biệt quan trọng. Espresso cần cà phê được xay rất mịn, trong khi các phương pháp pha truyền thống lại sử dụng cà phê xay ở mức vừa hoặc thô hơn. 

Những nguyên tắc tạo nên một ly cà phê Espresso

Để pha được một ly Espresso ngon đúng điệu, không chỉ đơn giản là bật máy và bấm nút. Có bốn nguyên tắc quan trọng bạn cần nắm rõ theo từng bước phối trộn – rang – xay – pha:

1. Phối trộn cà phê (miscela): Một ly Espresso ngon thường là sự kết hợp của nhiều loại hạt cà phê khác nhau. Ở Việt Nam, người ta hay trộn Arabica và Robusta để vừa có hương thơm thanh nhẹ, vừa có vị đậm đà, mạnh mẽ. Tùy theo tỉ lệ pha trộn, bạn có thể tạo ra hương vị riêng biệt cho từng tách cà phê. Nếu bạn chưa quen phối trộn, có thể dùng sẵn các dòng cà phê đã được cân chỉnh sẵn của Hello 5 Coffee, giúp tạo ra ly Espresso thơm nồng, đậm vị và có hậu ngọt dễ chịu.
2. Rang cà phê (mano): Hạt cà phê cần được rang đúng ở nhiệt độ phù hợp – không quá non, cũng không quá cháy – để giữ lại trọn vẹn hương thơm và vị đặc trưng. Khi rang đúng cách, cà phê sẽ có sự cân bằng giữa vị chua nhẹ và vị đắng dễ chịu. 
3. Xay cà phê (macinazione): Cà phê dùng cho Espresso cần được xay rất mịn và quá trình xay phải diễn ra nhanh, chỉ từ 23-28 giây. Phải xay nhanh thì hạt cà phê mới giữ được hương thơm tự nhiên và độ đậm đà.
4. Pha cà phê (macchina): Sau khi đã có cà phê xay mịn, bạn đong đúng lượng bột cà phê, cho vào tay cầm (porta), nén chặt vừa phải rồi gắn vào đầu máy pha. Trước khi pha, nên xả nước nóng khoảng 5 giây để ổn định nhiệt độ. Sau đó đặt ly dưới vòi và nhấn nút để nước nóng đi qua cà phê dưới áp suất cao – đó chính là cách tạo ra một ly Espresso đúng chuẩn, có lớp bọt mịn màu nâu vàng (gọi là crema) ở phía trên.

Espresso không chỉ được uống trực tiếp mà còn là nền tảng để làm nên nhiều loại cà phê quen thuộc như Latte, Americano, Cappuccino,… Và một nhân viên pha chế chuyên nghiệp cần nắm vững cách để tạo nên một ly cà phê Espresso chuẩn vị.

Tản mạn về nguồn gốc của cà phê Espresso

Giống như nhiều loại cà phê nổi tiếng khác, Espresso ra đời ở nước Ý, vào khoảng hơn 100 năm trước. Người ta cho rằng Luigi Bezzera, một người đàn ông đến từ thành phố Milan, là người đầu tiên phát minh ra cách pha cà phê đặc biệt này.

Ông Bezzera đã nghĩ ra phương pháp dùng áp suất hơi nước để pha cà phê, giúp tạo ra một ly cà phê đậm đặc, thơm nồng và nhanh chóng, điều mà những cách pha truyền thống thời đó chưa làm được.

Cái tên “caffè Espresso” trong tiếng Ý có nghĩa là “cà phê ép”, vì nước nóng được ép đi qua lớp cà phê xay rất mịn dưới áp suất cao, tạo nên hương vị rất đặc trưng mà chúng ta vẫn yêu thích ngày nay.

Vào cuối những năm 1800 và đầu những năm 1900, khi nhu cầu uống cà phê ngày càng tăng, Espresso dần trở nên phổ biến hơn. Đến thập niên 1940, công nghệ máy pha cà phê được cải tiến đáng kể, giúp Espresso lan rộng khắp nước Ý và sau đó là cả thế giới. Ngày nay, Espresso không chỉ là thức uống quen thuộc mà còn là biểu tượng, nền tảng cho rất nhiều món cà phê nổi tiếng khác như Cappuccino, Latte, Macchiato,…

Phân loại cà phê Espresso

Espresso thường được phục vụ trong tách sứ nhỏ, thành dày, giữ nhiệt tốt để giữ trọn hương vị. Có người thích uống kèm với kem tươi, sữa hoặc lớp foam sữa mịn màng. Nhưng  với những con “nghiện” cà phê chính hiệu thì Espresso nguyên chất (có thể thêm chút xíu đường) vẫn là lựa chọn hàng đầu.

Dưới đây là một số kiểu Espresso phổ biến:

1. Espresso Ristretto: Ristretto là phiên bản cô đặc nhất của Espresso. Chỉ dùng 7 gram cà phê xay mịn, nhưng chỉ chiết xuất ra khoảng 15–20ml cà phê. Hương vị rất đậm và mạnh, thích hợp với những ai thích cà phê “chất”.
2. Single Espresso (Single Shot): Đây là kiểu Espresso cơ bản nhất, dùng khoảng 7 gram cà phê, cho ra 30ml nước cà phê. Đây cũng là loại thường được dùng làm nền cho các món cà phê khác như Cappuccino, Latte, hay cà phê đá xay.
3. Doppio Espresso (Double Shot): Doppio nghĩa là “gấp đôi” trong tiếng Ý. Loại này dùng 14 gram cà phê, chiết xuất ra khoảng 60ml nước cà phê, nhưng thời gian pha không khác Single Shot. Vị đậm hơn và thường được dùng khi bạn cần nhiều năng lượng hơn.
4. Lungo Espresso (Long Shot): Lungo trong tiếng Ý có nghĩa là “dài”, tức là thêm nước để chiết xuất được nhiều hơn. Cũng dùng 7 gram cà phê như Single Shot, nhưng thời gian pha kéo dài hơn nên tạo ra khoảng 90ml cà phê. Do pha lâu hơn, Lungo có hương vị nhạt hơn, ít đậm đặc, phù hợp với người thích uống nhâm nhi một chút.

Một vài thức uống nổi tiếng từ cà phê Espresso

Từ Espresso nguyên chất, người ta đã pha chế ra nhiều loại thức uống hấp dẫn, phù hợp với nhiều gu thưởng thức khác nhau. Dưới đây là những cái tên nổi tiếng nhất:

1. Americano: Là sự kết hợp giữa Espresso và nước nóng. Nhờ thêm nước, vị của Americano sẽ nhẹ hơn Espresso nguyên chất, nhưng vẫn giữ được hương thơm và vị đắng đặc trưng. Cách pha phổ biến là dùng 1 shot Espresso pha với khoảng 40 – 70ml nước nóng.
2. Tobio: Là sự pha trộn giữa Espresso và cà phê phin (loại cà phê truyền thống ở Việt Nam) theo tỉ lệ 1:1. Nhờ đó, cà phê Tobio có hương vị mềm hơn Espresso một chút nhưng vẫn rất đậm đà, dễ uống và quen thuộc với khẩu vị người Việt.
3. Espresso Romano: Đây là một biến tấu thú vị khi kết hợp Espresso với đường và một lát chanh tươi. Vị chua nhẹ của chanh giúp làm nổi bật vị đắng của cà phê, tạo ra sự cân bằng độc đáo và mang lại một trải nghiệm mới mẻ.
4. Cappuccino: Một ly cappuccino gồm Espresso, sữa nóng và một lớp bọt sữa dày bên trên. Thức uống này có vị béo nhẹ, đậm đà, rất được yêu thích vào buổi sáng hoặc những lúc cần thư giãn.
5. Latte: Cũng được pha từ Espresso và sữa nóng, nhưng tỉ lệ sữa nhiều hơn so với cappuccino. Trên cùng thường có một lớp bọt sữa mỏng, tạo cảm giác mềm mại và dễ uống, phù hợp với những ai không thích cà phê quá mạnh.
6. Caramel Macchiato: Sự kết hợp giữa Espresso, sữa nóng và caramel. Hương vị ngọt ngào, thơm béo và đậm đà. Đây là món cà phê vừa dễ uống, vừa đẹp mắt, đặc biệt được giới trẻ yêu thích.
7. Mocha: Đây là “phiên bản ngọt ngào” của Espresso, pha với sữa và socola nóng. Vị đắng nhẹ của cà phê, béo của sữa và ngọt ngào của chocolate hòa quyện với nhau, tạo nên một ly đồ uống hấp dẫn, thích hợp cho cả những người không quen uống cà phê.

Cách pha cà phê Espresso

Nguyên liệu cần chuẩn bị

Để pha được một ly Espresso đúng vị, bạn cần dùng hạt cà phê rang mộc nguyên chất, tức là cà phê không tẩm hương liệu hay phụ gia. Chất lượng của hạt cà phê ảnh hưởng trực tiếp đến hương vị cuối cùng, nên hãy chọn loại tốt. Nhiều người thường dùng Arabica hoặc pha trộn giữa Arabica và Robusta để tạo nên hương vị hài hòa, vừa thơm vừa đậm.

Dụng cụ cần có

Trước khi bắt đầu pha, bạn cần chuẩn bị một số thiết bị như:

• Máy xay cà phê
• Máy pha cà phê Espresso
• Dụng cụ nén cà phê (tamper)
• Cân điện tử mini (để đo chính xác lượng cà phê)
• Khăn lau
• Ly uống cà phê
• Dụng cụ đập bã cà phê

Định lượng chuẩn

Định lượng phổ biến mà các barista thường dùng là:

• 07 gram bột cà phê
• Nhiệt độ nước khoảng 88–92°C
• Thời gian nước chảy qua bột cà phê: 25 giây
• Lượng cà phê thu được: 25ml
• Nhiệt độ cà phê trong ly: 64–70°C

Các bước pha cà phê Espresso

Bước 1: Làm nóng máy pha cà phê

Trước khi pha, bạn nên bật máy trước từ 20–30 phút để làm nóng nồi hơi. Đảm bảo nhiệt độ máy ở mức 88–92°C và áp suất nước trong khoảng 8.3–9.3 bar.

Bước 2: Xay cà phê

Cho hạt cà phê vào máy xay. Sau đó lấy khoảng 7 gram bột cà phê cho vào tay cầm pha (portafilter). Đây là lượng tiêu chuẩn để pha ra khoảng 25–30ml Espresso.

Bước 3: Nén cà phê

Dùng tamper để nén bột cà phê trong tay cầm. Lực nén vừa phải và đều tay sẽ giúp nước thấm đều qua cà phê khi pha, cho hương vị đậm đà hơn.

Bước 4: Pha cà phê

Trước khi pha, bạn nên nhấn nút xả nước trong khoảng 3–5 giây để làm sạch đầu máy và ổn định nhiệt độ.

Sau đó, lắp tay cầm đã nén cà phê vào máy, đặt tách phía dưới và nhấn nút pha. Nước nóng sẽ bắt đầu chảy qua bột cà phê. Ban đầu dòng cà phê sẽ có màu đen đậm, sau đó chuyển dần sang nâu sáng – đây là dấu hiệu của một ly Espresso đạt chuẩn.

Một vài lưu ý quan trọng khi pha cà phê Espresso

• Chỉ nên xay cà phê ngay trước khi pha để giữ được hương vị tươi mới.
• Độ mịn của bột cà phê rất quan trọng: nếu quá mịn, nước sẽ chảy nhanh và cà phê chưa đủ vị; nếu quá thô, nước khó thấm và vị cà phê sẽ nhạt.
• Lượng bột nên dùng từ 7 – 10 gram cho mỗi shot.
• Áp suất nước lý tưởng là khoảng 9 bar, và nhiệt độ nước trong khoảng 88 – 92°C.
• Dùng lực nén khoảng 15 – 20kg để bột cà phê dàn đều.
• Thời gian chiết xuất nên từ 25 – 30 giây để lấy được phần tinh túy của cà phê.
• Cuối cùng, bạn sẽ thu được một ly Espresso 25 – 30ml thơm lừng, đậm đà.

Chọn bột cà phê rang xay nào để pha cà phê Espresso ngon?

Để pha được một ly espresso ngon, không chỉ cần máy pha chuẩn, kỹ thuật đúng mà nguyên liệu (cụ thể là bột cà phê rang xay) cũng đóng vai trò rất quan trọng. Bột cà phê dùng cho espresso cần đảm bảo độ mịn, độ tươi mới, và nhất là phải rang đúng “profile” dành riêng cho espresso – đủ đậm, đủ dày, đủ hương để khi chiết xuất ra vẫn giữ được độ cân bằng giữa vị đắng, chua và hậu vị ngọt nhẹ.

Vậy dùng cà phê rang xay Hello 5 Coffee để pha espresso có được không? Câu trả lời là CÓ – thậm chí là rất PHÙ HỢP nếu bạn chọn đúng dòng sản phẩm theo gu thưởng thức.

Tại Hello 5 Coffee, các dòng cà phê rang xay đều được phối trộn tỉ lệ Arabica – Robusta – Culi theo từng phong cách, giúp bạn dễ dàng lựa chọn loại phù hợp để pha espresso. Một số dòng phù hợp nhất mà chúng tôi muốn gợi ý cho bạn:

• Hello 5 Coffee Deluxe: Blend 50–50 Arabica và Robusta, vị đậm đà, hậu ngọt, rất hợp cho người thích espresso cân bằng giữa hương và lực.
• Hello 5 Coffee Regular: Blend mạnh mẽ với 40% Robusta, 40% Culi, cho ra ly espresso dày, đậm, thích hợp uống nguyên chất.
• Hello 5 Energy: Tỉ lệ 70% Robusta & 30% Arabica, hương vị mạnh mẽ, dứt khoát – rất thích hợp với gu espresso đậm chất Ý.
• Hello 5 Royal: Sự kết hợp 70% Arabica sơ chế honey & 30% Robusta, hậu vị sạch và tinh tế – thích hợp cho espresso cao cấp, hoặc dùng làm nền cho cappuccino, latte.

Tất cả các dòng đều được rang mộc, không tẩm phụ gia, đảm bảo sạch, giữ trọn hương tự nhiên của hạt cà phê – điều vốn rất cần thiết khi pha espresso vì espresso “bóc trần” mọi hương vị trong vòng chưa đầy 30 giây.

Nếu bạn là quán cà phê, cửa hàng take-away, hay đơn giản là người đam mê espresso tại nhà, Hello 5 Coffee đều có thể cung cấp cà phê rang xay theo yêu cầu: từ độ rang (light – medium – dark) đến độ xay (mịn cho espresso, vừa cho phin, thô cho cold brew…). Liên hệ ngay Hotline 0915.255.505 để được tư vấn và đặt hàng.

Như vậy, bài viết đã giúp bạn hiểu rõ cà phê Espresso là gì, các loại Espresso phổ biến cũng như cách pha một ly Espresso chuẩn vị. Hy vọng với những hướng dẫn chi tiết và dễ hiểu này, bạn có thể tự tin pha cho mình hoặc người thân một tách Espresso thơm ngon, đúng chuẩn Ý ngay tại nhà. Chúc bạn có những trải nghiệm cà phê thật đậm đà và đáng nhớ!